<font face="'PrimaSans BT,Verdana,sans-serif'">Nation-Building across Urban and Rural Timor-Leste<br>Gender, Justice, Peace and Security, Development and Governance<br><br>Wednesday 8 July to Friday 10 July 2009, Dili, Timor-Leste<br><br>The Timor-Leste NGO Forum, RMIT University, Australian Volunteers<br>International with Charles Darwin University and Caritas Australia<br><br>Ten years after the 1999 vote for independence, this conference will<br>consider how nation-building is being experienced and responded to<br>across urban and rural communities in Timor-Leste. Broadening the<br>discussion beyond that of *state-building*, the conference would<br>consider some of the myriad ways the new republic has been *built*,<br>not only from policy and programmatic initiatives but also from grass<br>roots experiences and perceptions of how Timor-Leste as a nation is seen<br>and understood. <br><br>The conference seeks to explore and understand what appears to be one<br>of the most significant characteristics of the nation-building process<br>in Timor-Leste, namely the sharp distinction found between urban and<br>rural communities, especially between Dili as the capital and the<br>hundreds of agricultural communities where the majority of the<br>population live. Dili has emerged as the centre for economic and<br>political power in a way that is extraordinarily disproportionate with<br>the remainder of the country, while rural areas often remain highly<br>isolated and continue to be dominated by subsistence agriculture.<br>Differences in access to services-from running water and electricity,<br>communication networks, adequate roads and transport, schooling and<br>health-are among the more obvious differences alongside lack of access<br>to paid work or opportunities for business development. The distinction<br>between the centre and the periphery is found in everyday discourse in<br>Timor-Leste, where it is the norm for people to speak in oppositional<br>terms about *Dili* and the *foho* (literally meaning mountain<br>but used to refer to non-urban communities). <br><br>While acknowledging the sharp distinctions, the conference would look<br>beyond assuming an urban/rural disconnect. Firstly, while bringing<br>much-needed attention to issues such as the lack of access to services,<br>information and formal power in rural areas, this conference will<br>explore how rural communities have actively responded to the challenges<br>of nation-building on their own terms. Secondly, the conference will<br>attempt to consider the ways in which the urban and the rural in<br>Timor-Leste interconnect with one another, not just in terms of the<br>movement of people or economic interaction, but also in terms of how<br>national-identity is understood. <br><br>Presenters are encouraged to consider the more general character of<br>nation-building in Timor-Leste, conceptually exploring the character of<br>that process over the last ten years. Equally, the conference will also<br>give an opportunity to practitioners and community members to draw out<br>concrete examples of community experiences of nation-building,<br>especially with an emphasis on the key themes of gender, justice, peace<br>and security, development and governance. For instance, how is justice<br>practiced or gender understood differently across the two domains, how<br>do socio-cultural differences between urban and rural communities impact<br>opportunities for peace and security, and what are the different forms<br>of governance that dominate the political *centre* and the<br>*periphery*. <br><br>Discussions are continuing with East Timorese Government, civil society<br>partners and potential donors. Further details regarding the conference<br>will be sent out over December 2008 and January 2009 (such as the<br>registration process and conference venue). Please contact<br>damian.grenfell@rmit.edu.au if you have any queries in the meantime.<br><br><br><br>*-------------------------------------------------<br><br>Hari*i Nasaun iha Areas Urbanas no Rurais iha Timor-Leste<br>Jeneru, Justisa, Paz no Seguransa, Dezenvolvimentu i Governasaun<br><br>Kuarta loron 8 to*o Sexta loron 10 fulan Juliu 2009, Dili,<br>Timor-Leste <br><br>Forum ONG Timor-Leste, RMIT University, Australian Volunteers<br>International with Charles Darwin University and Caritas Australia<br><br>Tinan sanulu depois de 1999 votasaun ba índependensia, Konferensia<br>ne*e sei hare*e oinsa experiensia no responde ba prosesu hari*i<br>nasaun iha komunidade urbanas i rurais iha Timor-Leste. Habelar liu tan<br>ita nian diskusaun liu fali husi diskusaun kona ba deit *hari*i<br>estado *, Konferensia ne*e sei konsidera tradisoens balun nebe*e<br>maka republika foun ne*e *hari*i* husi, laos deit husi politika<br>no inisiativus programatika sira maibé husi mos experiensia no<br>persepsaun komunidade baze (grassroots) sira nian kona ba oinsa sira<br>hare*e i kompreende Timor-Leste hanesan nasaun.<br>&nbsp;<br>Konferensia ne*e buka atu explora no kompreende karateristiku<br>signifikantes prosesu hari*I nasaun nian iha Timor-Leste, hanesan<br>diferensas makàs nebe*e iha entre komunidades urbanas ho rurais, liliu<br>entre Dili nudar kapital no komunidade agrikultural atus-ba-atus<br>nebe*e maka maioria husi populasaun moris ba. Dili mosu hanesan<br>sentru ba poder ekonomia ho politika ho dalan ida nebe*e<br>extraordinariamente disproporsional ho fatin hotu iha país nian laran,<br>iha tempo hanesan&nbsp; areas rurais dala barak maka sei isoladu los nafatin<br>no sei nafatin ho *agricultura subsistansia*. Diferensas iha asesu<br>ba servisus-husi be*e mós no eletrisidade, rede komunikasaun, estrada<br>no transporte nebe*e adekuadu, eskola no saude-hanesan diferensas<br>hirak nebe*e maka obvia liu alem de falta de asesu ba servisu ho<br>vensimentu no oportunidade ba dezenvolvimentu emprezarial. Diferensas<br>entre sentru ho perifeiru ne*e ita bele hetan iha vida loro-loron nian<br>iha Timor-Leste, ida ne*e maka hanesan buat bai-bain ida nebe*e maka<br>ema temi bainhira koalia kona ba termus opozisoens entre *Dili* ho<br>*foho* (literalmente signifika foho maibe termo ida ne*e uza<br>mos ba komunidades hirak nebe*e laos urbanas).&nbsp; <br>Alende fo konhesimentu ba diferensas hirak nebe*e makas, konferensia<br>ne*e laos deit halo asumsaun katak iha diskoneksaun entre urban/rural.<br>Uluk liu, maske lori atensaun hirak nebe*e presiza liu hanesan falta<br>de asesu ba servisus, informasaun no poder formal iha areas rurais,<br>konferensia ne*e sei explora oinsa maka kumunidades rurais sira<br>responde tiha ona ho ativamente ba dezafius nebe*e iha kona ba prosesu<br>hari*i nasaun iha sira nian termus rasik. Tuir mai, konferensia ne*e<br>sei koko atu konsidera dalan hirak nebe*e urban ho rural iha<br>Timor-Leste nian koneksaun ba malu, laos deit em termus de movimentu das<br>pessoas ou interaksaun ekonomika, maibe*e em termus sira nian<br>kompreensaun kona ba identidade nasional.&nbsp; <br><br>Apresentadores sira sei hetan enkorajamentu atu konsidera karater jeral<br>husi hari*I nasaun iha Timor-Leste, hodi kopsesualmente explora<br>karater husi prosesu ne*e iha tinan sanulu ba kotuk nian laran.<br>Nune*e mos, konferensia ne*e sei fo oportunidade ba<br>pratisionarius no memru husi komunidade sira atu bele fo sai ezemplus<br>konkretus husi komunidade nian expreriensia iha hari*I nasaun, liliu<br>ho foka forte&nbsp; ba temas xaves hanesan jeneru, justisa, paz no seguransa,<br>dezenvolvimentu no governasaun. Hanesan ezemplu, oinsa maka pratika tiha<br>ona justisa ou oinsa maka dominiu rua ne*e (urban/rural) kompreende<br>jeneru, oinsa maka diferensas sosio-kultural diferensas entre komunidade<br>urbanas i rurais fo impaktu ba oportunidade ba paz no seguransa, no<br>saida deit maka formas diferentes ba governasaun nebe*e domina hela<br>sentru politika ho periferiu.&nbsp; <br><br>Tan ami sei kolia ho guvernu, organizasaun civil sosiedade, no donor<br>sira iha Timor-Leste, ami atu kontinua fo informasaun foun konaba<br>konferensia ida ne*e iha fulan Dezembru 2008 no fulan Janeiru 2009<br>(por ezemplu, oinsa tau naran/rejista, fatin konferensia nst). Se<br>pergunta iha konaba konferensia ida ne*e, favor ida kontaktu<br>damian.grenfell@rmit.edu.au <br><br>Dr Damian Grenfell<br>The Globalism Research Centre,<br>RMIT University<br>www.timor-leste.org<br>+61 3 9925 3462 (Australia)<br>+670 732 7481 (Timor-Leste)<br>&nbsp;<br>&nbsp;<br></font>