[khuyet-tat] Nguoi benh Down co duoc cap CMND
Yen Vo
yenvo tại drdvietnam.com
T3 5 Th4 2011 19:25:21 EST
Anh Trung ơi, bên dưới là toàn bộ bài phỏng vấn của báo Thanh Niên, nhưng họ
chỉ trích đang thế thôi :-)))
Yến
------------------
1. Theo chị, những người bị thần kinh, thiểu năng trí tuệ, Down, kể cả
những người bị di chứng chất độc gây bại não... khi không có CMND sẽ ảnh
hưởng như thế nào đến quyền con người/công dân của họ?
*Người down, người tự kỷ, hay gọi chung là người khuyết tật phát triển
(people with developmental disabilities - còn có khi gọi là người chậm phát
triển) không phải là những người tâm thần, nhưng thường bị ngươi ta đánh
đồng như thế! *
*Để hiểu những thiệt thòi, bất công đối với khuyết tật phát triển khi không
có CMND chúng ta cần xem CMND giúp cho một công dân những gì?Người đó sẽ
được lên máy bay, đứng tài khoản hay giao dịch qua ngân hàng, được nhận
thừa kế, v.v… Nói tóm lại, nếu không có CMND thì những người khuyết tật phát
triển bị loại trừ ra khỏi những hoạt động xã hội hoặc hoạt động pháp lý đòi
hỏi phải có CMND. Khi đó họ bị tước đi quyền là công dân một nước!*
2. Chị có dịp đi nước ngoài nhiều, cộng với những Công ước, văn bản
luật nắm được, chị có thấy sự phân biệt gì giữa quyền công dân "người bình
thường" và quyền "người chậm phát triển tâm thần"?
*Cộng đồng người khuyết tật (NKT) trên khắp thế giới từng đấu tranh để không
phải là công dân hạng 2 (second citizen) , và quyền của NKT (được xem là
nhân quyền của NKT) được thực thi thông qua Luật Người Khuyết tật ở các
nước. Người khuyết tật phát triển được bao gồm trong định nghĩa NKT của Công
ước Quốc tế về Quyền của Người Khuyết tật và trong cả Luật Người Khuyết tật
Việt Nam. Và Công Ước có nêu rõ: *
“Sự phân biệt đối xử đối với bất kỳ một người nào căn cứ trên sự khuyết tật
của họ đều là sự xâm hại đến nhân phẩm và chân giá trị vốn có của con người,
Phân biệt đối xử “vì lý do khuyết tật” có nghĩa là bất cứ sự phân biệt, sự
loại trừ, sự hạn chế nào vì lý do khuyết tật mà có chủ ý hoặc có tác động
làm phương hại hoặc vô hiệu hoá sự nhận thức, sự hưởng thụ, và việc thực
hiện quyền con người và các quyền tự do cơ bản trong các lĩnh vực chính trị,
kinh tế, xã hội, văn hóa và dân sự hay bất kỳ lĩnh vực nào khác trên cơ sở
công bằng với các thành viên khác trong xã hội. Điều này bao gồm tất cả các
hình thức phân biệt đối xử, kể cả việc từ chối đưa ra những điều chỉnh hợp
lý.”
Từ năm 1971, Liên Hiệp Quốc cũng đã có Tuyên bố về Quyền của Người khuyết
tật phát triển (Declaration on the Rights of Mentally Retarded Persons,
1971), trong đó nêu rõ: ‘Người khuyết tật* *phát triển có quyền giống như
những người khác”.
*Tôi đã từng đi cùng chuyến bay với những người Down, từng ăn fastfood do
những người khuyết tật phát triển phục vụ hay uống những thứ uống được pha
chế ngon lành bởi những người này. Tôi từng thấy họ lập gia đình, thấy họ
tham gia phát biểu ở các diễn đàn quốc tế về quyền của họ. Có lẽ họ đã không
tham gia được những hoạt động xã hội như thế nếu không có CMNDhoặc giấy tờ
tương đương để thay thế CMDN! Đối với những vấn đề quan trọng, quyền của họ
được thực hiện thông qua người giám hộ (Guardianship for Adults with
Developmental Disabilities)*
* *
3. Tại Hội quán Đời rất đẹp (DRD) hoặc những cơ sở khuyết tật khác, số người
bị Down, chậm phát triển tâm thần có tham gia hòa nhập (lao động, học
tập...) có phải là quá hiếm hoi?
*Đúng là còn rất hiếm! Còn có quá ít người khuyết tật phát triển tham gia
các hoạt động xã hội vì còn rất nhiều người - kể cả người thân trong gia
đình - chưa hiểu đúng về khả năng của họ. Chúng ta cần đánh giá đúng khả
năng của họ, và tạo điều kiện thích hợp để họ học tập, tham gia các hoạt
động xã hội, và hòa nhập tốt nhất vào cộng đồng.*
* *
*Tôi nhớ có một phụ huynh nói với tôi rằng mẹ anh quí đứa con bị down của
anh nhất vì “Cháu rất dịu dàng, rất tình cảm. Cháu hay bóp tay chân cho bà
khi thấy bà mệt trong khi những đứa cháu khác không hề quan tâm đến bà”. Tôi
tin rằng có nhiều người nói tiếng Anh không giỏi bằng Thuận, hoặc lý luận về
ý nghĩa của tên gọi không giỏi bằng Đạt, đàn organ không giỏi bằng Thanh -
những em đang sinh hoạt trong nhóm My Future ở DRD. *
Võ T. Hoàng Yến
GĐ Trung tâm Khuyết tật và Phát triển (DRD)
Vào 20:06 Ngày 04 tháng 4 năm 2011, Trung Nguyễn <trungxelan tại gmail.com> đã
viết:
> Các bạn thân mến.
> Tôi đọc tin này và phải tìm lại cái NĐ 05/1999 NĐ-CP đó. Điều 4 có nói đến
> trường hợp chưa được cấp giấy CMND: khoản 2 Những người đang mắc bệnh tâm
> thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng điều khiển hành vi của mình.
> Chuyện mà mấy cậu CA đó làm là không đúng, vì không phân biệt được người
> bệnh Đao với người bị tâm thần. Trước hết các bạn hãy chứng minh người bệnh
> Đao không phải là bệnh tâm thần, và vẫn còn khả năng điều khiển hành vi của
> mình. Nhất là người bị bệnh Đao nhẹ.
> Và có thể dựa vào Luật NKT để gửi thư khiếu nại đến cấp CA đó. Nếu không
> được thì có thể nhờ Liên hiệp Hội can thiệp (Bá Thiện ơi, lại có việc làm
> rồi đấy)
> Chúc mọi người thành công.
>
> Vào 16:10 Ngày 04 tháng 4 năm 2011, Nguyen Thi Lan Anh
> <lananh tại idea.org.vn>đã viết:
>
> > Diễn đàn NKT Việt Nam - khuyet-tat
> > Địa chỉ gửi thư: khuyet-tat tại anu.edu.au
> > Không gửi CC: cho những danh sách khác. Bạn hãy gửi cho họ bằng những
> email
> > khác.
> > Để tránh trường hợp không nhận được thư bạn hãy gửi những bức thư có dung
> > lượng nhiều nhất là dưới 1.5 mb maximum.
> >
> >
> >
> http://www.thanhnien.com.vn/Pages/20110403/Viet-tiep-bai-Nguoi-Down-bi-hanh-CMND-Tren-duoi-chua-thong.aspx
> >
> > Viết tiếp bài "Người Down bị hành CMND": Trên dưới chưa thông
> > 03/04/2011 16:32
> > Một số người mắc hội chứng Down dù đã được lấy dấu vân tay, nhận
> > dạng và nhận được “Giấy hẹn cấp CMND<
> http://www.thanhnien.com.vn/Pages/20110310/Nguoi-Down-bi-hanh-CMND.aspx>”,
> > thế nhưng họ và người thân lại phải tiếp tục chờ đợi…
> >
> > *Cấp phiếu hẹn rồi mới yêu cầu giám định!*
> >
> > Sau 18 ngày háo hức chờ đợi, 8 giờ ngày 21.3, bà Nguyễn Thị Trinh - ngụ ở
> > P.11, Q.3, TP.HCM cùng con trai là Lê Ngọc Thành (18 tuổi, mắc hội chứng
> > Down, học viên lớp võ thuật aikido - Trung tâm TDTT Q.3) đã có mặt trụ sở
> > Công an Q.3. Trình “Giấy hẹn cấp CMND” của Thành, bà Trinh sững sờ khi
> nghe
> > trung tá Phan Xuân Hoàn - cán bộ làm CMND tại đây, nói: “Trường hợp cháu
> > Thành là đặc biệt, bị Down nên chúng tôi phải báo cáo và chuyển lên cấp
> > trên. Chị đưa cháu lên Công an TP.HCM giải quyết”. Cũng cần nhắc lại, vào
> > chiều 3.3, trung tá Hoàn đã “linh động” cho Lê Ngọc Thành - người bị
> Down
> > đầu tiên được lăn tay và được nhận “Giấy hẹn cấp CMND” trên địa bàn Q.3.
> >
> >
> > Những bạn trẻ với hội chứng Down sinh hoạt, học nấu ăn tại Hội quán DRD
> > (Q.10, TP.HCM) - Ảnh: Như Lịch
> >
> > Trao đổi với PV Thanh Niên, bà Trinh cho biết tiếp mẹ con bà tại trụ sở
> > Công an TP.HCM là thượng tá Đoàn Ngọc Minh - Phó trưởng phòng Tổ chức
> hành
> > chính về trật tự xã hội. Tại đây, bà Trinh tiếp tục thắc mắc: “Tại sao
> con
> > tôi đã có phiếu hẹn cấp CMND ngày hôm nay mà chưa được nhận kết quả? Tại
> sao
> > trên cùng địa bàn TP.HCM nhưng có nơi như Q.Phú Nhuận, Q.10 lại cấp CMND
> cho
> > người bị Down một cách dễ dàng, trong khi có những nơi lại từ chối?”.
> Thượng
> > tá Minh giải thích với bà Trinh: “Những trường hợp này vượt thẩm quyền
> giải
> > quyết nên chúng tôi cần phải tập hợp hồ sơ để trình ban giám đốc. Gia
> đình
> > chị bổ sung giấy giám định y khoa cho Thành. Nếu đã có giấy giám định,
> chúng
> > tôi sẽ cử cán bộ đến tận nhà để lấy kết quả”.
> >
> >
> > Có những cán bộ trong ngành đã máy móc hiểu sai vấn đề khi không cấp
> > CMND cho những trường hợp cụ thể mà báo nêu. Chẳng hạn trường hợp còn
> biểu
> > diễn được võ thuật, tức vẫn còn điều khiển được năng lực hành vi
> >
> > Ông* Vũ Xuân Dung - *Phó cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về
> > trật tự xã hội, Bộ Công an
> >
> > Cũng rơi vào cảnh dở khóc dở cười là trường hợp của Thích Cẩm Nguyên
> > (bị Down, năm nay 20 tuổi, ngụ tại P.3, Q.3), hiện là học viên lớp võ
> thuật
> > aikido - Trung tâm TDTT Q.3. Ngày 4.3, gia đình đã đưa Nguyên đến Công an
> > TP.HCM xin cấp CMND. Và Nguyên nhận được “Giấy hẹn cấp CMND” - ghi ngày
> > 24.3. “Đến trưa 21.3, một chú công an tìm đến gia đình tôi và thông báo
> phải
> > nộp thêm giấy giám định sức khỏe cho Nguyên”, một người thân của Nguyên
> cho
> > hay.
> >
> > Theo võ sư Nguyễn Thị Thanh Loan (phụ trách lớp võ thuật aikido - Trung
> tâm
> > TDTT Q.3, TP.HCM), Lê Ngọc Thành và Thích Cẩm Nguyên học tương đối khá
> trong
> > lớp. Võ sư Loan lưu ý: “Nếu được đối xử nhẹ nhàng, các em sẽ hiểu và có
> khả
> > năng giao tiếp. Nhưng trong môi trường lạ, các em dễ bị “khớp” và có khi
> > không chịu nói gì, khiến người ta tưởng bị bệnh nặng”.
> >
> > *Tiếp tục “hiểu máy móc”?*
> >
> > Thực tế, có những người mắc hội chứng Down cùng ngụ tại TP.HCM đã được
> cấp
> > CMND. Chỉ tính riêng lớp học võ aikido (số 2 Hồ Xuân Hương, Q.3), khoảng
> 30%
> > - 40% trong số gần 20 học viên mắc hội chứng Down, chậm phát triển tâm
> thần
> > thường trú tại các quận: 1, 10, 11, Bình Thạnh… đã được cấp CMND. Bà Hằng
> -
> > mẹ của Bùi Tất Thành (17 tuổi, ngụ tại P.13, Q.10, bị thiểu năng trí tuệ
> và
> > gần như bị câm) kể: “Năm Thành được 15 tuổi, tôi đã đưa con đến Công an
> Q.10
> > làm CMND. Mấy cô chú ở đó đã tạo điều kiện thuận lợi về mặt thủ tục, còn
> cấp
> > cho Thành những số đuôi rất dễ nhớ trong CMND là 3579”.
> >
> >
> > Ở Việt Nam, số người chậm phát triển tâm thần chiếm tỷ lệ 0,47% đến
> 2,85%
> > dân số, nam nhiều hơn nữ. *(Nguồn: Tài liệu tập huấn giám định pháp y tâm
> > thần toàn quốc năm 2008)*
> > Điều đáng nói, trong phát biểu liên quan đến bài viết Người Down bị
> hành
> > CMND đăng trên Báo Thanh Niên số ra ngày 10.3.2011, ông Vũ Xuân Dung -
> Phó
> > cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C64), Bộ
> Công
> > an cho rằng có những cán bộ trong ngành đã máy móc hiểu sai vấn đề khi
> không
> > cấp CMND cho những trường hợp cụ thể mà báo nêu (chẳng hạn trường hợp còn
> > biểu diễn được võ thuật, tức vẫn còn điều khiển được năng lực hành vi).
> Tuy
> > nhiên, sau khi báo đăng tải ý kiến trên, vẫn còn những cán bộ công an tại
> > TP.HCM cho rằng họ “bị vướng” bởi một số quy định pháp luật, đặc biệt là
> > Nghị định 05/1999/NĐ-CP cũng như một số công văn hướng dẫn trong ngành
> nên
> > chưa thể giải quyết cấp CMND cho những người mắc bệnh về não, kể cả những
> > trường hợp đã có giấy hẹn cấp CMND.
> >
> > Một cán bộ (đề nghị giấu tên) kiến nghị Bộ Công an nên có văn bản tháo
> gỡ,
> > hướng dẫn cụ thể về việc xét cấp CMND cho những trường hợp bị Down, chậm
> > phát triển tâm thần, bị di chứng chất độc da cam gây tổn thương não… để
> áp
> > dụng thống nhất trên toàn quốc. Bởi theo ông, đây là vấn đề không chỉ xảy
> ra
> > ở TP.HCM mà nhiều tỉnh, thành khác cũng gặp phải và có sự lúng túng trong
> xử
> > lý.
> >
> >
> > Thích Cẩm Nguyên và Lê Ngọc Thành (thứ nhất và thứ ba, từ trái sang)
> trong
> > lớp học võ aikido - Ảnh: Như Lịch
> >
> > *Hãy lên tiếng giúp đỡ họ*
> >
> > Không phải ai bị Down cũng đều mất khả năng nhận thức và điều khiển hành
> > vi. Trên thế giới cũng như ở nước ta, có rất nhiều người Down đi học, làm
> > việc được. Họ cũng là người mà. Chẳng qua chúng ta nhìn họ với con mắt
> khác
> > và không chia sẻ, không làm gì để giúp họ mà thôi… Không nên quy ra người
> ta
> > bị Down, bại não mà không cấp giấy tờ tùy thân cho họ. Luật pháp đặt ra
> là
> > phải phù hợp với thực tế cuộc sống chứ không thể máy móc, cứng nhắc. Hãy
> lên
> > tiếng giúp đỡ và chia sẻ với những người bất hạnh này! *Thạc sĩ - BS
> > Nguyễn Ngọc Quang (Giám đốc Trung tâm Giám định pháp y tâm thần, Sở Y tế
> > TP.HCM)*
> >
> > *Nên sửa đổi nghị định *
> >
> > Ngay cả đối với những người mắc bệnh tâm thần, bị mất năng lực hành vi
> dân
> > sự thì Hiến pháp và Bộ luật Dân sự năm 2005 cũng không hề có quy định
> phân
> > biệt quyền công dân của họ. Công dân có quyền ngang nhau về giấy tờ hộ
> tịch:
> > khai sinh, CMND, hộ khẩu... Ở nước ta, CMND không chỉ thể hiện sự quản lý
> > hành chính về trật tự xã hội mà còn giúp công dân thực hiện nhiều quyền
> công
> > dân, như: được thừa kế, được tặng cho, xác định cha-mẹ-con, tham gia một
> số
> > hợp đồng giao dịch... Theo tôi, để đảm bảo quyền công dân, Nghị định
> > 05/1999/NĐ-CP cần phải được sửa đổi cho phù hợp với quy định Hiến pháp và
> Bộ
> > luật Dân sự. *Tiến sĩ Nguyễn Văn Tiến (Trưởng bộ môn Tố tụng dân sự và
> Hôn
> > nhân gia đình, trường ĐH Luật TP.HCM)*
> >
> > *Không phân biệt đối xử người khuyết tật*
> >
> > Cộng đồng người khuyết tật trên khắp thế giới từng đấu tranh để không
> phải
> > là công dân hạng 2. Và quyền của người khuyết tật được thực thi thông qua
> > Luật Người khuyết tật ở các nước. Trong Công ước Quốc tế về quyền của
> người
> > khuyết tật có nêu rõ: “Sự phân biệt đối xử đối với bất kỳ một người nào
> căn
> > cứ trên sự khuyết tật của họ đều là sự xâm hại đến nhân phẩm và chân giá
> trị
> > vốn có của con người”. Ở nước ngoài, tôi từng đi cùng chuyến bay với
> những
> > người bị Down, từng thấy họ lập gia đình, thấy họ tham gia phát biểu ở
> những
> > diễn đàn quốc tế về quyền của họ... *Thạc sĩ Phát triển con người Võ Thị
> > Hoàng Yến (Giám đốc Trung tâm Khuyết tật và phát triển tại TP.HCM)*
> >
> > *Như Lịch* *(ghi)*
> > **
> >
> > *Như Lịch*
> >
> > *-----------------
> > Project Coordinator
> > Inclusive Development Action (IDEA)
> > **P205, Tower A, B14 Kim Lien, Pham Ngoc Thach street, Dong Da, Hanoi
> > Tel: +84 4 222 04 113
> > Fax: +84 4 222 04 114
> > **email: lananh tại idea.org.vn
> > Website: http://ideavietnam.org*
> >
> > *Save paper - Think before you print.*
> >
> >
> > _______________________________________________
> > Diễn đàn NKT Việt Nam khuyet-tat mailing list
> > http://ideavietnam.org
> > khuyet-tat tại anu.edu.au
> > http://mailman.anu.edu.au/mailman/listinfo/khuyet-tat
> >
> >
>
>
> --
> Nguyen Trung
> Bright Future Group Member - HN Association of Disabled People (DP Hanoi)
> (thanh vien nhom TLTS - Hoi NKT HN)
> TTH Co. Ltd. - Specialist on Wheelchair Production (Cty TTH - chuyen cac
> san
> pham xe lan)
> Addr. P. 5+6 (105+106 new), B15, Kim Lien, Ha Noi, Vietnam
> Tel. 844-38524170; Viettel: 01654783694
> email: nguyentrung tại hn.vnn.vn; trungxelan tại gmail.com
>
> _______________________________________________
> Diễn đàn NKT Việt Nam khuyet-tat mailing list
> http://ideavietnam.org
> khuyet-tat tại anu.edu.au
> http://mailman.anu.edu.au/mailman/listinfo/khuyet-tat
>
>
--
DRD Director
91/6N Hoa Hung, Dist.10,
Ho Chi Minh City, Vietnam
Tel: (84-8)-38682770#11
Fax: (84-8)-38682771
Mobile: 84 - 909-340-307
Email: yenvo tại drdvietnam.com
envangtocbac tại yahoo.com
Website: www.drdvietnam.com
━━━━━━phần kế tiếp━━━━━━
Một tập tin HTML đính kèm đã bị lau...
Địa chỉ Mạng: http://mailman.anu.edu.au/pipermail/khuyet-tat/attachments/20110405/d7264ef1/attachment.html
Thông tin thêm về hộp thư chung khuyet-tat